çağdaş mimarlığın kodları 7 / temaşa

atölyez  2021-2022 güz döneminde "çağdaş mimarlığın kodları" dizisinin 7 nolu bölümü " temaşa " teması bağlamında çalışır. “Seyir halinde olmak” şeklinde tanımlanabilecek "temaşa", tasarım eylemliliğine temaşa edenin ve edilenin ötesinde bir oluş hali olarak bakmayı önerir. Tasarlama eylemliliğini ve bu eylemliliğin mekanlarını bir "şenlik" olarak kurmayı hedefleyen stüdyo, eğitim ortamlarını “temaşa” bağlamında sorunlaştırır. Stüdyoda, oyuncul mekan kurguları üzerinden mimarlık eğitiminin verildiği mekanlara ilişkin özelleşmiş bir araştırma alanı açılır. Tasarlama becerisinin edinildiği mekanlar ile bu mekanlardaki aktörlerin ilişkisi yeniden sorgulanır.  Tasarlama eylemliliği üzerine de farklı bir bakış oluşturan tema çerçevesinde, mimarlığın sürekli bir icat meselesi olarak ele alındığı ve mimarın kendisini tekrar tekrar inşa ettiği bir şenlik kurmanın olanakları tartışmaya açılır.

   

çağdaş mimarlığın kodları 6 / beden-mekan halleri

atölyez  2020-2021 bahar döneminde "çağdaş mimarlığın kodları" dizisinin 6 nolu bölümü "beden-mekan halleri" teması bağlamında çalışır. Bir yandan bedeni mekan kurucu yapısal bir unsur olarak ele alırken, diğer yandan da mekanı bedeni yeniden kuran bir mekanizma olarak sorunlaştırır. Bedeni mekan olarak, mekanı da beden olarak yeniden düşünmeyi önererek, onları tek bir oluş halinin iki farklı tezahürü olarak araştırır. Hem bedeni hem de mekanı tasarım nesnesi olarak sorgulayan bir yaklaşımla, beden ile mekanın dingin/gerimli, çatışan/uzlaşan, bütünleşen/ayrışan birbirine içkin varoluşunu keşfe çıkar. 

 
 

 

çağdaş mimarlığın kodları 5/ kent halleri

atölyez "çağdaş mimarlığın kodları" dizisi bağlamında 2020-2021 bahar döneminde dizinin 5 nolu bölümü "kent halleri" teması bağlamında çalışır. mekan tasarımını kent bağlamında ele alarak, kenti var eden mekanların bir arada oluşturduğu sinerjiyi gündemine alır.çağdaş dünyayı var eden megakentleri temel sorunsal alan olarak tanımlayan "kent halleri", megalopolis olma yolunda hızla büyüyen ve birbirine eklemlenme potansiyeli taşıyan kentlerin oluşumunu sorgular. Megakentleri var eden kentsel dinamikleri ve bu dinamiklerin oluşturduğu kent kodlarını tartışmaya açar. 

çağdaş mimarlığın kodları 4 / yeryüzü halleri

atölyez "çağdaş mimarlığın kodları" dizisi bağlamında 2019-2020 bahar döneminde dizinin 4 nolu bölümü "yeryüzü halleri" teması bağlamında çalışır. yeryüzünü var eden doğal ve yapay oluşumları coğrafi, kentsel, sosyal, kültürel vb. kodlarıyla ele almak üzere, 6 kıtayı problem alanı olarak önerir. geniş bir bağlamda konumlanmanın sağladığı referansların çokluğundan faydalanarak mekanın hallerini araştırır ve mekanı kuran kodları sorgular.

 

çağdaş mimarlığın kodları 3 / 2020+20

atölyez "çağdaş mimarlığın kodları" dizisi bağlamında 2019-2020 güz döneminde dizinin 3 nolu  bölümü "2020+20" bağlamında çalışır. günümüzden geleceğe doğru yirmi yıllık bir zaman kesiti içinde arktik bölgesini problem alanı olarak önerir. ekolojik, fizyolojik, jeopolitik yönleriyle geniş tartışma alanları açan arktik coğrafyasının taşıdığı yaşamsal potansiyelleri mekan inşası üzerinden değerlendirir.

çağdaş mimarlığın kodları 2 / durgun akmaya zorlanan porsuk

atölyez "çağdaş mimarlığın kodları" dizisi bağlamında 2018-2019 bahar döneminde dizinin 2 nolu bölümü "durgun akmaya zorlanan porsuk" teması bağlamında çalışır. kentin oluşumda etkili olan doğal unsurların evcilleştirme eğilimiyle baskılanan mekansal potansiyellerini tartışmaya açmayı önerir. doğal bir oluşum olarak suyun kentsel kodların oluşumundaki etkisini sorgular ve kent içinde suyu yeni kodlar yaratarak var etmenin yollarını araştırır.

 

çağdaş mimarlığın kodları 1 / yapboz mimarlığı - mekanın hafızası

atölyez  "çağdaş mimarlığın kodları" dizisi bağlamında 2018-2019 güz döneminde dizinin 1 nolu bölümü "yapboz mimarlığı" ve "mekanın hafızası" temaları bağlamında çalışır. kenti var eden  bağlamsal, programsal ve yapısal kodları araştırmak üzere kurgulanan bölümde "yapboz" birbirine referans veren, birbiriyle ilişkili kodlara yönelik araştırmanın çerçevesini kurarken, "mekanın hafızası" mekanı var eden zamansal kodları ortaya çıkarmak ve yeni zamansal kodlarla mekanı icat etmenin olanaklarını sorgulamak üzere geliştirilir.

hane halleri / kent göçebeleri

atölyez 2017-2018 güz ve bahar döneminde ara projede "hane halleri ", bitirme projesinde ise "kent göçebeleri" temaları bağlamında çalışır.

hane halleri

atölyez “hane”yi çağrıştırdığı mekânsal kodlardan arındırarak, toplumu evcilleştiren ve sıradanlaştıran mekânsal yapılanmaların ötesindeki tasarım arayışları için kavramsal bir çerçeve olarak önerir.  "hane halleri", mekanın hallerini, diğer bir değişle mekanın "hal içinde" icadını sorgulamak üzere kurgulanır.

 

kent göçebeleri - “komşun kim?”

atölyez  kentte yerleşik olmayan, devinim halindeki bireylerin, kendilerini kent mekânı içinde konumlandırmasını ve kendi yaşam alanlarını geçici olarak şekillendirmesini konu etmek üzere "kent göçebeleri" temasını önerir. mekânın çağdaş koşullarda değişen kamusal içeriklerini tartışmaya açmak üzere kurgulanan tema, kentteki etkileşim alanlarını var eden mekanları sorun eder.

 

mimar figürü - 6 oyun mimarlığı / oyuncu mimar

“oyun mimarlığı / oyuncu mimar” tasarım ve oyun ilişkisini mimarlık bağlamında sorgulamak üzere geliştirilmiş bir temadır. oyun mimarlığı, hem oyuncu mimarlık üretiminin ne olduğunu tartışmaya açar, hem de mimari tasarımın bir oyun haline dönüşme olanaklarını araştırır. oyuncu mimar ise, tasarım edimini oyun hareketine dönüştüren, oyunun değişken doğası içinde etkileşimlerle ortaya çıkan yaratıcı potansiyelleri keşfetmeye uğraşan bir mimar figürünü sorunlaştırır. mimar figürü bağlamında çalışılan temaların tamamı, oyun kurgusunun esnekliği içinde, sınırsız çoğalma potansiyeli içeren bir dizgede ilişkilendirilir.

mimar figürü - 5 eşikte mimarlık / eşikteki mimar

"eşikte mimarlık / eşikteki mimar", yaratıcı icraatların kendini konumlandırma sorunsalı bağlamında geliştirilmiş bir temadır. konumlanma sorunsalı, tasarım için referanslar bulma ya da yaratma konusunda erişim alanının tanımlanmasıyla ilgilidir. bir şeyi eşikte durarak tasarlamak; onu bilme, kullanma, ondan sonuçlar çıkarma ve onun özüne nüfus etme süreciyle ilgilidir. mimarlığa içinden olduğu kadar dışından da bakabilmeye olanak veren bir perpektif yaratma arayışıdır. bu bağlamda eşikte mimarlık,  yapmayı bildiklerimizle yapılabileceğine inandıklarımız arasında ortaya çıkan çatışma zemininde gerçekleşecek bir mimarlık üretimini sorunlaştırır. eşikteki mimar ise, bir şeyleri anlamanın, anladığını aktarmanın ötesinde, yorumlama becerisi edinmiş mimar figürünü sorgular.

mimar figürü - 4 kaos

“kaos” şeylerin üst üste yığıldığı, tüm potansiyel ve olasılıkların iç içe geçtiği, karmaşanın hâkim olduğu bir ortamda mimarlık üretimini sorgulayan bir temadır. rastlantısal bir araya gelişlerle oluşan karmaşık ilişki örüntülerinin esinlediği ve tetiklediği yaratıcı oluşumları araştırmak üzere kurgulanır. bir yandan var olan mekânsal yapılanmalar içindeki kaos dizgelerini ortaya çıkaran, diğer yandan da yeni kaos dizgeleri oluşturan mekân kurguları konu edilir. bu bağlamda karmaşa ve belirsizlik içinde etkinleşen kuvvetlerin yaratıcı potansiyelini mekânsal üretime dönüştüren bir mimarlık pratiği araştırılır. mimar ise, karmaşanın, belirsizliğin içinde üretebilme, iç içe geçmiş ilişki örüntülerini kavrayabilme becerisi kazanmış bir figür olarak ele alınır.

mimar figürü - 3 dijital zanaat / zanaatçı

“dijital zanaat/ zanaatçı” dijital ortam ve araçları kullanarak, mimarlıkta yeni düşünme ve yapma biçimleri geliştirmenin olanaklarını araştırmak üzere kurgulanmış bir temadır. dijital ortamdaki araçsal yapılanmaların ve işleyişlerin mimarlık üretimine yönelik olarak kullanımını ve kurgulanmasını ele alır. bir yandan dijital ortam ve araçların kullanım olanaklarını deneylerken, diğer yandan dijitalliğin yaşam pratiklerini ve yaşam çevrelerini dönüştürmekteki etkisini tartışır. bu bağlamda, dijital zanaat, dijital ortamda yeni üretim biçimleri deneyleyen bir mimarlık pratiğini sorunsallaştırır. dijital zanaatçı ise, mimarlık nesnesini etkileşimli dijital süreçler bütünü içinde üretme becerisine sahip olan ve yeniden zanaatçı konumuna yerleşen mimar figürünün bileşenlerini araştırır.

mimar figürü - 2 mekanın dışında olsun da neresi olursa olsun

"mekanın dışında olsun da neresi olursa olsun", her yönüyle tanımlanmış, belirli yaşama biçimlerini dikte eden, tüketilmek üzere tasarlanmış mekânların içine hapsolmak yerine, mekânı özgürce üretme yollarını arayan bir temadır. mekân üretimini sorgulamak ve mekânı var eden unsurları araştırmaya yönelik kurgulanır. mekânı oluşturan biçimsel, işlevsel, ideolojik, kültürel vb. kodları sorgulayan, mekânın nesne ile olan ilişkisini sorunsallaştıran bir tasarım yaklaşımı önerir. bu bağlamda mimarlık, mekânı tanımlayan nesneden çok, mekânın kendisinin yaratımına odaklanan bir pratik olarak tartışılır. mimar ise, mekâna “dışarıdan” bakan, onu tüm dinamik ve potansiyelleriyle kavrayabilen bir figür olarak yeniden konumlandırılır.

mimar figürü - 1 isyan mimarlığı / asi mimar

“isyan mimarlığı / asi mimar” gündelik hayatı var eden dinamiklerin baskılayıcı etkisine karşı geliştirilen refleksi mimarlık bağlamında sorgulayan bir temadır. mimarlıktaki yıkım ve yaratım süreçlerini yaşam pratikleri bağlamında sorgulamak, yıkıma neden olan dinamikleri tasarımı yönlendiren yaratıcı girdiler olarak yeniden değerlendirmek ve baskılanmış tasarım unsurlarının potansiyelini etkinleştiren mekânsal kurgular deneylemek üzere bir arayış sunar. direnme, karşı çıkma, reddetme çağrışımı yapan “isyan”,  atölyede yeniden var etmenin/kurmanın olanaklarını genişleten özgürleştirici bir eylem biçimi olarak ele alınır. bu bağlamda, "isyan mimarlığı", kısıtlanmış, bastırılmış, göz ardı edilmiş mekânsal potansiyelleri etkinleştiren bir mimarlık pratiğini araştırır. "asi mimar" ise tasarım pratiği içinde isyan refleksi geliştirebilen mimar figürünü sorunlaştırır.

geleceğe/gecekonduya dönüş

atölye z geleceğin mimarlığını tartışmak üzere, gecekonduyu sorunsal alan olarak öneren 5 bölümlük bir dizi kurgular. yasadışı, plansız ve altyapısız bir kent örüntüsü olarak gecekondu, sorunlu bir varoluşa sahip olmasına karşın mimarlık açısından pek çok yaratıcı potansiyeli içinde barındırır. gecekonduyu var eden yapma biçimleri ve gecekondu oluşumunda etkili olan kentsel ve kırsal dinamikler, hem mimari ölçekte hem de kentsel  ölçekte ele alınması mümkün tasarım tartışmaları için sıradışı bir zenginlik sağlar. bu bakışla atölyez, gecekondu oluşumlarını inceleyerek ve gecekonduyu yapma biçimlerinden öğrenerek, bugünkü ve gelecekteki yaşam çevrelerinin şekillenmesine yönelik referanslar oluşturmak üzere bir arayış çağrısı yapar.